AZİZ
CAN KİLİSESİ ( ALAŞEHİR )
Himaye-i Eftal Mahallesinde bir evin
arkasında bulunan duvar kalıntılarının İncilde adı geçen 7 kiliseden
Philadelphia'ya ait olduğu sanılmaktadır. Bu kilisenin adı "Kardeşce Sevgi"
ve "Açık Kapı" anlamına gelmektedir.
C
|
İ.S.
VI. Yüzyılda yapılmış olduğu düşünülen İONNES (SEN CAN) kilisesi
ALAŞEHİR’in antik FİLADELFİYA kentinin en görkemli tarihi anıtlarından
birisidir.Yaklaşık 1600 metrekarelik boş alan içinde şu anda üç payesi
korunmuş olan kilise en az altı payeye sahipti. Bu altı paye çapı yaklaşık 11 metre
olan iki büyük kubbeyi taşımakta idi. Korunmuş payelerin
yükseklikleri 4 metreyi bulmaktadır. Defalarca tadilata uğramış yapının
kuzeydoğu ve güneydoğu payeleri yaklaşık 40 metrekarelik kuzeybatı paye ise 30
metrekarelik bir alana oturmaktadır. Payelerin alt tarafları SPOLİEN karakterli
büyük blok taşlarla kaplanmış içleri ise harç ve moloz taşlarla doldurulmuştur.
Payelerin üzerinde tonoz kemer ve pandantif olarak yapılmış tuğla blok
oturmaktadır. Her iki bölüm dışarıya doğru çıkıntılı mermer silme ile
ayrılmıştır. Kuzeydoğu payede görülen Hıristiyanlık çağına ait freskler ise
muhtemelen 11.yüzyıldan sonra yapılmış olmalıdır. Bu tarihi anıtın
daha iyi ve daha doğru bir şekilde tanıtımını sağlamak ve bilim dünyasına doğru
ölçülerle sunmak üzere kilise alanında 1989 yılından bu yana
kazı çalışmaları yapılmaktadır. Yapılan çalışmalarda toprak seviyesinden
itibaren üst kısmı yıkılmış olan güney batı payesinin toprak seviyesi
altında kalan bölümünde bazı fresk kalıntıları ortaya çıkarılmış
ayrıca payenin güneyinde diğer paye ile irtibatlı olan 1 metre uzunluğunda 2
metre genişliğinde bir destek duvarının mevcudiyeti tespit edilmiştir.
Ayrıca kilisenin kısmen yıkılmadan kalmış kuzey doğu payesinin kuzey
tarafında yapılan kazı çalışmasında ortaya karışık bir yapılanma
çıkmıştır. Mevcut yapı karmaşası pek anlaşılmamakla beraber burada bir
VAFTİZHANE olması muhtemeldir. Mevcut payeler Kültür Bakanlığı’nca
restore edilmiştir. |
Philadelphia'da yapılmış olan kazılarda, Roma Dönemine tarihlendirilen bir tiyatro
ile bir tapınak ortaya çıkarılmıştır. Tiyatrodaki kazı çalışmalarında skenenin
(sahne binası) büyük bir bölümü ile, caveanın (oturma bölümü) çok az bir
bölümü gün ışığına çıkarılmıştır. 2.yüzyıl da yapılmış olduğu
düşünülen tapınaktan ise sadece temel ve bazı mermer architrav blokları günümüze
kadar gelebilmiştir.
Kentin en görkemli anıtlarından birisi de, sadece üç payesi
korunmuş olan St. Jean kilisesidir. 6.yüzyılda yapılmış olan bazilika, sonraki
dönemlerde de onarımlar geçirmiştir.
Kazılarda ortaya çıkarılan bir başka yapı da, Bizans surlarına
ait olan ve "Doğu Kapısı" olarak adlandırılan bir giriş kapısıdır.
Birisi yarım daire, diğeri dikdörtgen planlı iki kule ile korunmuş olan kapı, Türk
akınları sırasında örülerek kapatılmış ve bu tarihten sonra da
kullanılmamıştır. |
|